แล้วจริงๆ กลยุทธ์ คืออะไรกันแน่ ?

คำว่ากลยุทธ์หรือ strategy เนี่ย เป็นคำที่มีใช้กันมานานมากแล้วนะครับ ในอดีตเราจะใช้คำนี้กันในแวดวงการทหาร เมืองไหนต้องการจะครองความเป็นใหญ่ก็ต้องรู้จักกลยุทธ์ เพื่อใช้ในการทำศึกสงคราม ทั้งกลยุทธ์เชิงรุกสำหรับบุกตีเมืองศัตรู และกลยุทธ์เชิงตั้งรับเพื่อปกป้องอธิปไตยจากศัตรูที่มารุกราน ใครเคยดูหนังสงครามย้อนยุคอย่างสามก๊กหรือ game of thrones มาบ้างก็คงได้เห็นการใช้กลยุทธ์ทางการทหารกันมาบ้างแล้วนะครับ

ในทางทหารเนี่ย กลยุทธ์ หมายถึง วิถีทางหรือแนวทางที่ถูกกำหนดขึ้นเพื่อจัดสรรและวางตำแหน่งกำลังทรัพยากรทางทหารในสนามรบ ด้วยจุดมุ่งหมายแห่งการพิชิตศัตรู ครับ

และเมื่อเวลาผ่านไป ในโลกยุคสมัยใหม่นี้ แต่ละประเทศไม่ได้มุ่งมั่นทำสงครามยึดประเทศกันแล้ว แต่พยายามที่จะเป็นผู้กุมอำนาจทางเศรษฐกิจของโลกแทน กลยุทธ์จึงถูกนำมาใช้กันอย่างแพร่หลายในเชิงเศรษฐศาสตร์ ตัวอย่างก็เช่น สงครามการค้าระหว่างจีนและสหรัฐที่มีการแลกหมัดกันอย่างนัวเนีย ไม่มีใครยอมใครจนประเทศอื่นๆ ในโลกพากันได้รับผลกระทบบาดเจ็บไปตามๆ กัน นี่แหละครับ

ในทางเศรษฐศาสตร์ กลยุทธ์ คือ วิถีทางหรือแนวทางที่ถูกกำหนดขึ้นเพื่อการระดมและจัดสรรการใช้ทรัพยากรของประเทศ ในอันที่จะช่วยให้บรรลุถึงซึ่งเป้าหมายทางเศรษฐกิจ

จากการใช้กลยุทธ์ในระดับประเทศ ย่อยลงมาสู่ระดับขององค์กร ภาคธุรกิจต่างก็มีการนำกลยุทธ์มาใช้ด้วยเช่นกัน และในระยะหลังมาแม้กระทั่งหน่วยงานภาครัฐและองค์กรไม่แสวงหาผลกำไร ก็ยังต้องวางแผนกลยุทธ์กันทั้งนั้น

ในทางธุรกิจ กลยุทธ์ คือ กระบวนการในการกำหนดเป้าหมายที่แน่ชัดของธุรกิจทั้งในระยะสั้นและระยะยาว การสร้างหรือพัฒนาวิถีทางในการปฏิบัติ ตลอดจนการระดมจัดสรรทรัพยากรขององค์การธุรกิจ เพื่อให้สามารถบรรลุถึงซึ่งเป้าหมายที่ได้ถูกกำหนดไว้อย่างมีประสิทธิผล

ดังนั้นเมื่อเราดูจากทั้งความหมายเชิงการทหาร เชิงเศรษฐศาสตร์ และเชิงธุรกิจแล้ว เราจะพบจุดร่วมบางอย่างของความหมายของกลยุทธ์ครับ กลยุทธ์จะประกอบไปด้วยองค์ประกอบที่สำคัญ 2 ประการ คือ

1. เป้าหมายหรือวัตถุประสงค์ที่ต้องการจะบรรลุถึง และ

2. การกำหนดแนวทางหรือวิธีการในทางปฏิบัติ ซึ่งจะเป็นเครื่องมือที่จะช่วยให้สามารถบรรลุเป้าหมายที่ถูกกำหนดไว้ได้

และนี่คือหัวใจสำคัญของการเรียนรู้เรื่องการวางแผนกลยุทธ์ครับ แม้ว่าการวางแผนกลยุทธ์ด้านต่างๆ อาจมีแนวทางและเครื่องไม้เครื่องมือที่แตกต่างกันไป แต่สุดท้ายแล้วการวางแผนกลยุทธ์ทุกด้านต่างก็ช่วยทำให้เราสามารถตั้งเป้าหมายที่เราต้องการไปให้ถึง และกำหนดแนวทางที่จะทำให้เราไปถึงเป้าหมายนั้นได้ครับ